Eliza z Pawlowskich Orzeszkowa urodzila sie 6 VI 1841 r. w Milkowszczyznie pod Grodnem. Pochodzila z bogatej rodziny ziemianskiej. Nauki pobierala na pensji siostr Sakramentek w Warszawie. Tam zaprzyjaznila sie z Maria Konopnicka. W roku 1859 pod presja rodziny poslubila bogatego wlasciciela majatku ziemskiego Ludwinow, Piotra Orze-szke. Po slubie zamieszkala z mezem w Ludwinowie. Od poczatku bylo to bardzo nieudane malzenstwo. W 1863 roku, kiedy w Polsce wybuchlo powstanie styczniowe - skierowane przede wszystkim przeciw Rosji - mloda kobieta czynnie pomagala powstancom; ukrywala i odwiozla do granicy ostatniego dowodce powstania - Romualda Traugutta. Jej maz za pomoc powstancom zostal skazany na zeslanie w glab Rosji. Eliza nie pojechala za nim. Wrocila do rodzinnego domu i postarala sie o uniewaznienie nieudanego malzenstwa. W 1869 roku zamieszkala w Grodnie. Miala juz za soba debiut literacki w "Tygodniku Ilustrowanym". Rozpoczela ogromna prace - sama uczyla sie i studiowala, rozpoczela dzialalnosc literacka i publicystyczna. W roku 1873 ukazal sie jej debiut powiesciowy Marta, a wydana piec lat pozniej ksiazka Meir Ezofowicz przyniosla Orzeszkowej slawe europejska. Od 1879 do 1882 pisarka byla wspolwlascicielka ksiegarni wydawniczej w Wilnie. Wydawala ksiazki bardzo wazne w tamtej epoce, nie tylko literature piekna (miedzy innymi utwory Konopnickiej), ale rowniez dziela naukowe. Bardzo to sie nie podobalo wladzom rosyjskim; wydawnictwo i ksiegarnie zlikwidowano, a Orzeszkowa zostala na trzy lata oddana pod dozor policyjny. Nie zaniechala jednak tworczosci literackiej; w tym czasie ukazuja sie kolejne powiesci i nowele, a jest ich tak duzo, ze nie ma sensu wyliczac ich tutaj po kolei. Wspomne wiec tylko o najwazniejszej, powszechnie znanej, przeniesionej na ekran powiesci Nad Niemnem. To jedna z najpiekniejszych ksiazek w calej literaturze polskiej. W 1891 roku obchodzono jubileusz dwudziestopieciolecia pracy pisarskiej Elizy Orzeszkowej, wtedy juz cieszacej sie powszechnym szacunkiem. W 1894 roku poslubila Stanislawa Nahorskiego. Orzeszkowa, jako pisarke, interesowaly do tej pory przede wszystkim sprawy spoleczne. Teraz w jej pisarstwie nastepuje zwrot ku zagadnieniom moralnym i religijnym. Najbardziej znana ksiazka z tego okresu jej tworczosci jest powiesc Ad astra. Dwa lata po slubie umiera maz Orzeszkowej. Trzy lata pozniej pisarka odbywa swa jedyna podroz zagraniczna - wyjezdza do Wiesbaden, a potem zwiedza Szwajcarie. W 1905 roku nominowano Elize Orzeszkowa do literackiej Nagrody Nobla, ale otrzymal ja Henryk Sienkiewicz. Ostatnie lata zycia pisarka spedzila w Grodnie. Nadal aktywnie uczestniczyla w zyciu kulturalnym miasta: organizowala imprezy artystyczne, byla kierownikiem literackim "Kuriera Litewskiego", zalozyla "Muze" - stowarzyszenie milosnikow teatru. W 1910 roku, roku smierci pisarki, ukazal sie tomik opowiadan Gloria victis ("Chwala zwyciezonym") poswieconych powstaniu styczniowemu. Eliza Orzeszkowa zmarla 18 V, a jej pogrzeb, mimo zakazu wladz rosyjskich, stal sie wielka manifestacja patriotyczne mieszkancow Grodna.